In de middeleeuwen ligt de maatschappelijke orde vast: oratores, bellatores en laboratores, oftewel geestelijkheid, adel en boeren. Paus en keizer strijden evenwel om de hoogste plaats op aarde. Dit conflict verdeelt lange tijd de gemoederen.

Rond het jaar 1000 ontstaat de romaanse kunst. De drijvende kracht achter de verspreiding van deze stijl is de expansie van kloosters in de elfde en twaalfde eeuw. Naast de benedictijnen verspreiden nieuwe kloosterordes zoals de cisterciënzers en de kartuizers zich over heel Europa. Pelgrimstochten en kruistochten wakkeren dit elan nog aan. De romaanse kunst vertoont, ondanks gemeenschappelijke kenmerken, een rijk palet aan regionale verschillen. De kunst van de cisterciënzers vertoont dan weer een geheel eigen gelaat.

Deze cursus staat open voor iedereen, dus ook voor wie het eerste deel niet volgde.